Srpska književnost i Veliki rat: 2014.

Autor izložbe:

Olga Krasić Marjanović i Marjan Marinković

Dizajn izložbe:

Amalija Vitezović

Izložba povodom obeležavanja stogodišnjice Prvog svetskog rata

Izložba “Srpska književnost i Veliki rat” osmišljena je s namerom da prikaže osobenosti srpske književnosti od 1914. do 1918. godine, i da predstavi naše najznačajnije stvaraoce čiji je život bitno obeležen ratom, odnosno njihova dela koja se tematski bave Prvim svetskim ratom. Predstavljanjem „ratne književnosti” dočaran je sam fenomen rata, kroz prizmu literature.

 

Izložba se sastoji iz tri celine. Prvu celinu čini 17 plakata u digitalnoj štampi na kojima su predstavljeni srpski pisci koji su učestvovali u ratu, bilo kao vojnici na frontu ili kao civili koji prelaze Albaniju, gube domove i svoje najbliže: Stanislav Vinaver, Sima Pandurović, Branislav Nušić, Milutin Uskoković, Bora Stanković, Isidora Sekulić, Vladislav Petković Dis, Milutin Bojić, Todor Manojlović, Rastko Petrović, Dragiša Vasić, Stanislav Krakov, Stevan Jakovljević, Rade Drainac, Miloš Crnjanski, Ivo Andrić i Dušan Vasiljev. Na plakatima je prikazana njihova „ratna biografija”, izvodi iz dela objavljenih tokom rata u periodici, i izvodi iz knjiga sa ratnom tematikom koje su objavili nakon rata. Pored navedenih renomiranih pisaca, na dva plakata predstavljeni su i manje poznati pesnici kao i nepoznati autori koji su pisali poeziju, crtice i pripovetke tokom samoga rata – često na položaju, na straži, između dve bitke. Takođe, posebno je prikazano i književno-umetničko stvaralaštvo naših autora u Bizerti.

 

Drugi deo izložbe sadrži pregled srpske književnosti u periodičnim publikacijama koje su izlazile u Srbiji, Hrvatskoj, Grčkoj i Francuskoj za vreme Velikog rata.

 

Poseban izložbeni segment čine 42 originalne retke knjige objavljene u toku i neposredno pre i posle Prvog svetskog rata – od “Istorije nove srpske književnosti” Jovana Skerlića (Beograd, 1914), preko knjige “Iz ratnih dana” 1912–1917 Ive Ćipika (Solun, 1917) i “Jugoslovenske književnosti” Pavla Popovića (Kembridž, 1918), do “Utuljenih kandila” Dragiše Vasića (Beograd, 1922). Kolekcija je formirana u saradnji sa Srpskim bibliofilskim društvom.

 

Izložba je gostovala u mnogim bibliotekama širom Srbije, ali i Budimpešti, u Biblioteci inostrane literature 2014. godine, kada je štampan i katalog na mađarskom jeziku. Oktobra 2016. godine izložba je gostovala u Kanadi, u galeriji Srpske nacionalne akademije.

 

Po pozivu Ministarstva odbrane Republike Srbije, Uprave za odnose sa javnošću, izložba je bila postavljena u maloj galeriji Doma vojske Srbije, novembra 2018. godine. Iste godine izložba je gostovala na XVI Međunarodnom kongresu slavista na Filološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu.