Odeljenje biblioteka „Dositej Obradović”, Voždovac

Biblioteka „Dositej Obradović” na Voždovcu ima izuzetno zanimljivu i dugu istoriju koja doseže do prvih decenija 20. veka. Voždovac je, kao gradsko naselje, formiran krajem 19. veka. Posle Prvog svetskog rata, zahvaljujući elektrifikaciji i izgradnji vodovoda, teritorija se naseljava intenzivnije. Najveći deo stanovništva sa oboda regije činili su lošije plaćeni radnici i zanatlije, a centralni deo činovnici.

Posle 1920. godine na Voždovcu se, kao i u ostalim gradskim naseljima, formiraju odbori za ulepšavanje predgrađa. Njihov zadatak bio je briga o prosveti i kulturi, ali i komunalna problematika. Ovo društvo na Voždovcu (Dušanovac) otvara 1926. godine prvu osnovnu školu, a 1930. i drugu. U želji da razvije kulturni život, početkom 1933. društvo otvara biblioteku pod nazivom Biblioteka i čitaonica Gornji Voždovac. Biblioteka se izdržava od članarine koja iznosi 1 dinar mesečno. Bila je smeštena u maloj radnji u Ulici vojvode Stepe br. 287. Prvih nekoliko stotina knjiga dobijeno je besplatno, a nekoliko listova i časopisa ovoj biblioteci besplatno šalju svoja izdanja. Zaposlenih nije bilo i svi poslovi radili su se dobrovoljno. U biblioteci su se održavali kursevi francuskog jezika i stenografije, a postojale su i dramska, muzička, šahovska i sportska sekcija.

Ubrzo prostor u kojem je biblioteka radila postaje tesan, a i odsustvo sluha od strane tadašnje vlasti utiče na elan koji lagano jenjava. No, baš tog leta, izdavala se u zakup zgrada kumodraške opštine. Dobrovoljnim prilozima sakupljena su sredstva za plaćanje zakupnine i Biblioteka na licitaciji dobija zgradu. Dobrovoljnim radom čitava zgrada je renovirana. Apelima za pomoć od redakcija časopisa, izdavačkih kuća, knjižara, sportskih klubova, prodavnica sportske opreme i muzičkih rekvizita zgrada se u potpunosti oprema. Dobijeno je više od hiljadu knjiga, besplatne preplate na listove i časopise, nekoliko muzičkih instrumenata i oprema za fudbalski klub. Građani su poklonili i nekoliko tepiha, police i stolove, a i fotelje. U oktobru 1930. organizovano je svečano otvaranje prijatno i sadržajno opremljene nove biblioteke. U danu otvaranja upisano je sto pedeset utemeljivača, dobrotvora i pomagača, koji su, uplativši značajna sredstva, pomogli rad Biblioteke u prvo vreme. Muzička sekcija, čiji je orkestar svirao nedeljom i praznicima, organizovala je igranke, a sredstva od zabave korišćena su za povećanje knjižnog fonda. Biblioteka je ubrzo dobila i pomoć gradske opštine i razvijala se do 1937. godine.

U predratnim godinama rad biblioteke stagnira. U posleratnim godinama, Voždovac se razvija u urbanizovanu sredinu. Porast stanovništva primetan je kako u seoskim tako i u gradskim sredinama. Inicijativa za ponovnim otvaranjem biblioteke, sada u 6. reonu, javila se već 1945. godine. Na dan 8. juna Narodni odbor donosi odluku o otvaranju biblioteke. Nekoliko prosvetnih radnika škole „Dositej Obradović“ kreće da prikuplja fond. Sakupljeno je oko 3.000 knjiga, a deo fonda novoosnovane biblioteke činio je i sačuvani deo knjiga predratne Biblioteke i čitaonice Gornji Voždovac. Biblioteka je, nešto kasnije, dobila i naseljske čitaonice (kasnije biblioteke): u Marinkovoj Bari, na Banjici i na Lekinom Brdu. Biblioteka ima fond od oko 4.000 knjiga. Bavi se i popularisanjem književnosti, te se organizuju književne večeri posvećene velikim piscima: Tolstoju, Šekspiru, Šantiću, organizuju se čitalački kružoci i izložbe knjiga. Centralna biblioteka 1964. godine dobija ime Biblioteka „Dositej Obradović”. Ogranci nastaju i u Kumodražu, Pinosavi i Jajincima.

Godine 1989, nakon referenduma, biblioteke Opštine Voždovac integrisane su sa Bibliotekom grada Beograda i od tada biblioteke teritorijalno raspoređene na ovoj opštini rade kao organizacione jedinice Biblioteke grada Beograda. Ima ih pet.

Zaposleni u bibliotekama trude se da programskim aktivnostima privuku što veći broj korisnika, naročito dece. U to ime, u prostoriјаma biblioteka održavaju se promocije knjiga, organizuju se posete dece iz osnovnih škola i vrtića i u to ime pripremaju edukativni programi namenjeni najmlađoj populaciji.